Teknik terimler sözlüğü

ADERANS : Yapışma, bağlanma ABSORBSİYON : Emme, absorbe etme AGREGA : Kum, çakıl, kırmataş gibi yapı malzemelerinin adı APLİKASYON : Projeye göre yapı temelini arazi üzerinde oturacağı alanı belirleme ASMOLEN : Pişmiş toprak, cüruf ve çimento karışımından yapılmış, ses geçirmez, delikli briket türü. ASMOLEN DÖŞEME : Pişmiş toprak, cüruf ve çimento karışımından yapılmış, ses geçirmez, delikli briket türünden imal edilmiş döşeme ATAŞMAN : Proje dışı yapılan işlerin belirtilmesi BETON : Kum, çakıl ya da kırmataş, çimento, su ve gerektiğinde katkı maddeleri kullanılarak elde edilen yapı malzemesi BRÜTBETON : Çıplak, düzgün yüzeyli beton AKS : İki yapı elemanının, ortasından ortasına alınan ölçü, uzaklık ALİYNMAN : Hizaya getirme, aynı eksene getirme ALKALİ AGREGA REAKSİYONU : Alkali - agrega reaksiyonu, agreganın reaktif silis bilşenleri ile çimentonun alkalileri (Na2O ve K2O) arasında oluşan kimyasal bir olay ANKASTRE : Bir ucu sabit kiriş, gömme APSİS : Yatay koordinat ARTER : Ana yol BALAST : 40-110 mm çapında kırmataş BAYPAS:Çevirme, devre dışı bırakma, aşırtma, kırmataşın konkasörlerde kırılması ve dane çaplarının belirlenmesi işleminde dışarı atılan kirli-ince toz malzeme BEKO:Terskepçe, kendine çekerek hendek kazan bir çeşit ekskavatör BİMSBETON:Agrega olarak bims agregaları kullanılarak, gerektiğinde kum ilave edilerek yapılan hafif beton BİRİM AĞIRLIK:Bir malzemenin ağırlığının hacmine bölünmesiyle elde edilen değer BLOKAJ:Taşdöşek, 100-150 mm boyutlu taşların zemine döşenip sıkıştırılması BORDÜR:Kenar taşı BRANŞMAN:Bağlantı kolu ÇİÇEKLENME:Sertleşmiş beton içindeki, çimento harcındaki bileşenlerin çözünüp dışarı sızması ve yüzeyde kristalleşip birikmesi sonucu oluşan lekeler DANSİTE:Yoğunluk DEŞARJ:Boşaltma DEVER: İç eğim DİLATASYON:Yapılarda deprem, ısı, farklı oturma gibi hareketleri karşılayabilmek için bloklar arası bırakılan aralık DOZ:Bir karışıma girmesi gereken miktar DOZAJ:Ayarlama, düzenleme DURABİLİTE:Kalıcılık, betonun servis ömrü boyunca fiziksel ve kimyasal etkilere karşı koyması, dayanım EKSKAVATÖR:Kazma ve yükleme makinası ELASTİSE MODÜLÜ:Statik hesaplamada bir gerilimin, kısalma ya da eğilme miktarına bölünmesi ile bulunan değer ETÜT:Ön çalışma FAY:Yer kırığı, yer çatlağı FİLLER:0,25 mm göz açıklıklı kar elekten geçen ince malzeme, taşunu, mineral toz FİNİŞER:Serme ve sıkıştırma makinası FİRKETE:U harfi biçiminde bükülmüş betonarme demiri FORE KAZIK:Bir boru çakarak, içini boşalttıktan sonra, demirlerini koyup beton döküldükçe kılıf borunun çıkartılması yöntemiyle yapılan kazık GABARİ:Yapılacak bir binanın imar planında belirtilmiş azami yükseklik GAZ BETON:İnce ve silisli bir agrega ve inorganik bir bağlayıcı madde (kireç veya çimento) ile hazırlanan karışımın, gözenek oluşturucu bir madde katılarak hafifletilmesi yolu ile elde edilen hafif beton GERBER KİRİŞİ:Oynaklı (mafsallı) kiriş GRONÜLOMETRİ:Kum, çakıl, kırmataş gibi yapı malzemelerinin elek analizleri sonucunda tane dağılımının belirlenmesi. Tane ölçüm GROBETON:Kaba beton, düşük dozlu demirsiz beton HARÇ:Kargir duvarlar ile iç ve dış sıvaların yapımında kullanılan ve mineral esaslı bir bağlayıcı, harç kumu, su ve gerektiğinde ilave edilen katkı maddelerinin uygun oranlardaki karışımları ile oluşturulan bir yapı malzemesi İNTEGRAL:Tümlev olarak da bilinir. Matematikte türevi [Dg(x)] verilen bir f(x) fonsiyonuna eşit olan bir g(x) fonksiyonu bulma tekniği İNCELİK MODÜLÜ:Agrega gradasyon özelliği hakkında bilgi saglayan ampirik bir sayısal değerdir İncelik modülü = Elek üzerinde kalan agreganın yığışımlı yüzdesi / 100 İSTİNAT DUVARI:Dayanma duvarı KAPİLER BOŞLUK:Kılcal boşluk KARKAS:İskelet, bir yapının betonarme, çelik, ahşap gibi taşıyıcı sistemi KAROT:Zemin, beton, asfalt gibi yapımlardan, özel aygıt (karotiyer) ile alınan silindirik örnek KAVİTASYON:Su yapılarında rastlanan oyulma olayı KAYAR KALIP:Düşey olarak sürekli yükseltilebilen kalıp KLİNKER:Çimentonun temel bileşenleri olan kil ve kireç taşının pişirilmesiyle elde edilen ceviz büyüklüğündeki ürün KOMPAKT:Sıkı, katı, yoğun KONSOL: 1-Bir nesneyi alttan ve duvardan dstekleyen eğik parça 2- Yalnız bir ucu yapı elemanına gömülü, diğer ucu boşta olan yapı öğesi KOROZYON:Kimyasal aşınma KÜR: Betonun priz süresi ve dayanım kazanması aşamasında su kaybı ve hava etkisinden korunması LENTO:Üzerlerine gelen yükleri taşıyabilmek için kapı, pencere vb. açıklıklarının üst başlarına konan ahşap, çelik ya da betonarme kiriş LİMİT:Matematite yakınlık kavramına dayalı olarak belirlenen ve özellikle bir fonksiyona değerinin tamamlanmamış olduğu bir noktada, bu noktanın yakınında bulunan noktalardaki değerlerine uygun düşen bir değer aramak amacıyla yararlanılan kavaram LODER:Yüklenici, kepçe LOS ANGELES AŞINMA DENEYİ:Agreganın aşınmaya dayanıklılığının belirlenmesinde kullanılan deney yöntemlerinden biri MAFSAL:Eklem, Birbirine bağlanmış parçaların her yönden dönmesini sağlayan baglantı ögesi MASİF: 1- Kaplama ya da doldurma olmayan 2- Beton genişlik ve derinliğince aynı olan MESNET: MERTEK:Çatılarda kaplama tahtalarını taşıyan, eğim yönünde latalar MICIR:4-32 mm dane çaplı kırmataş MOLOZ:Yapım yıkım artığı MOMENT:Bir kuvetin uygulandğı kütleyi bir eksen etrafında döndürme eğilimi NERVÜR:Diş, damar, kaburga NERVÜRLÜ DÖŞEME:Bir yönde yaklaşık 50 cm aralı seri kirişçikli tek doğrultulu döşeme NERVÜRLÜ ÇELİK:Üzerinde çeşitli biçimde kabartıları olan betonarme çelik NİVELMAN:Arazi üzerinde çeşitli noktaların belli bir röpere göre yükseklikleri ya da yükseklik farklılıklarının ölçme eylemi PARAPET:Balkon, teras, köprü vb. korkuluk duvarları PERMEABİLİTE:Geçirgenlik POISSON ORANI:Beton numunelerine elastik bölgede basınç gerilmeleri uygulandığında deney numunelerinde meydana gelen enine birim uzamanın boyuna birim kısalmaya mutlak değerce oranı POROZİTE: 1- Gözeneklilik 2- Bir boşluğun birim dolu hacmine oranı POZ:Kalem, çeşit PREFABRİKASYON:Önyapım, ön üretim PREKAST:Önceden dökülmüş PRİZ:Beton ve harçlarının katılaşmaya başlama süresi PUZOLAN:Tras, kireç ve suyla karışınca sertleşebildiğinden bağlayıcı olarak kullanılan volkanik toprak RADİJENERAL:Bir yapının tüm büyüklüğü ile zemine oturduğu yekpare temel. Radye temel RETORDER:Geciktirici RİJİT:Sert, katı, eğilmez, bükülmez. Oynak ya da esnek olmayan ROTARİ:Döner. Delicisi dönerek çalışan sondaj makinası RÖTRE:Büzülme SEGREGASYON:Ayrışma SEPTİK (ÇUKUR):Sızdırmaz çukur SLAMP:Çökme, betonun (kıvamının) ölçülebilen oturması SOĞUK DERZ:Beton dökümü sırasında uygulamadaki gecikme sebebiyle iki tabaka arasında meydana gelen derz veya süreksizlik SÖMEL:Temel pabucu STATİK: 1-Durgun, dingin, herhangi hareketi olmayan 2-Dengeli ŞAPO:Betonarme kiriş ve döşemelerde aşırı çekme gerilmelerini karşılmak üzere mesnetlerde ek olarak en üst konan özel şekilli demir ŞÖNT (BACA):Bina yükliğince uzanan geniş ana kanala her katın bacasının bAğlandığı baca tipi ŞÜT:Düşme, akım hızını kesme için yapılan basamaklama TABLİYE:Döşeme plağı TAŞERON:Bir yapının bir bölümünü sadece işçilik olarak üstlenen sermaye, ekipman ve teknik kadrosu az küçük yapımcı TRAS:Bağlayıcı özelliği olan volkanik tüf TUVENAN:Dereden çıkarılmış, elenmemiş ve yıkanmamış, olduğu gibi kullanılan kum çakıl karışımı yapı malzemesi TÜREV:Matematikte bir fonksiyonun, bir değişkene göre değişim hızı UNİFORM:Tek biçim homojen eş dağılmış VAKUMLU BETON:Vakum yöntmiyle içindeki fazla suyun alınarak prizi çabuklaştıran, kalıp alma süresini kısaltan beton VİBRASYON:Titreşim VİZKOZİTE:Bir sıvımsı maddenin akmaya gösterdiği karşı koyma KAYNAKLAR 1- Türkçe'de Batı Kökenli Yapı Terimleri (Y. Mimar A. Firuzan BAYTOP) 2- Agregalar (Prof Dr. Turhan Y. ERDOĞAN) 3- Anabiritanica 4- Betonarme Yapılarda Kalıcılık (Durabilite) (Prof. Dr. Bülent BARADAN + İnş. Yük. Müh. Halit YAZICI + İnş. Yük. Müh. Hayri YAZICI) 5- TS 4834 / Nisan 1986

Sayfamızı Paylaşın